'Smart charging is nog maar het begin'

In dit artikel, van eind 2023, schreven we dat er voor het voorspellen van de energietransitie vaak wordt gewerkt met statische top-down modellen die conservatieve resultaten genereren. Getuige onder meer de niet erg rake voorspellingen van de International Energy Agency (IEA). Reden voor Auke Hoekstra om samen met vier energiedeskundigen Zenmo op te richten. “Wij creëren virtuele werelden waarin zonder risico en tegen lage kosten problemen met energie en mobiliteit in de echte wereld kunnen worden opgelost,” aldus Auke Hoekstra. “In deze werelden krijgen ook vehicle to grid en -als onderdeel daarvan- smart charging alle aandacht.”

Hoekstra benadrukt dat netcongestie een probleem is dat niet zomaar en vooral ook alleen door netwerkbedrijven kan worden opgelost. “Omdat we zelf geen rol in de uitbreiding van het net kunnen spelen, kijken wij expliciet naar waar de ruimte in de huidige situatie zit. Wat gebeurt er wanneer bedrijven besluiten e-trucks in de nacht op te laden en productieprocessen een paar uur eerder op de dag op te starten? Slim laden is onderdeel van het antwoord op de netcongestieproblematiek en een van de mogelijkheden van vehicle to grid, een systeem dat in de energietransitie van grote betekenis kan zijn.”

Batterij op wieltjes

Zenmo heeft zich in de afgelopen maanden onder meer gestort op een vehicle to grid-opdracht voor Kia, het Koreaanse automerk dat Nederland voor dit onderwerp als pilotmarkt heeft bestempeld. “Wanneer je vandaag een Kia-showroom binnenwandelt en aangeeft geïnteresseerd te zijn in een EV9, dan zal de verkoper jou vragen of je ook een Kia laadpaal met teruglaadmogelijkheden wenst. Dat wat vier jaar geleden door de hele markt werd afgeschoten of tenminste als onhaalbaar werd gezien, is nu gewoon de realiteit!” Hoekstra licht toe dat experts jaren geleden de verwachting hadden dat een terug leverende autobatterij te snel zou slijten. “Toen bleek dat batterijen langer meegaan dan de auto zelf, kwam het idee van terugleveren toch weer bovendrijven. Kia is -samen met Tesla die met haar Cybertruck ook bidirectioneel kan laden- de eerste partij die dit serieus aanpakt. Om hoeveel energie het gaat? Als de batterij van 99,8 kWh is opgeladen, biedt de Kia EV9 voldoende stroom om een huishouden vijf tot tien dagen draaiende te houden. Deze Kia is een batterij op wieltjes. De toekomst is nu. It’s happening!”

Peak shaving on steroids

Hoekstra stelt dat vehicle to grid uiteindelijk een grote rol kan spelen voor peak shaving. “Het elektriciteitsnet wordt gemiddeld maar voor 30% gebruikt. Het probleem zijn de pieken. Slim laden betekent dat je jouw elektrische auto oplaadt buiten die pieken. Daar heeft het net dus geen last van! Vehicle to grid gaat nog een stap verder. Dat ontlast je het netwerk echt door de piek met teruglevering te verlagen. Laat ik een voorbeeld geven. Je rijdt in de ochtend naar het werk en als je aankomt ga je eerst ontladen om de ochtendpiek te dempen. Rond het middaguur tank je vol met overtollige zonne-energie. Thuisgekomen is er de avondpiek op het net. In plaats van te laden ga je ontladen en ineens wordt de transformator in de wijk ontlast op het moment dat hij het heetst wordt. Ook help je om de voltage op de apparaten in de buurt iets te verlagen. ’s Nachts is er weinig vraag naar stroom, maar wel flink wat windenergie dus die is goedkoop en groen en gebruik je om te laden. Prachtig toch?”

Hoekstra heeft hier ook berekeningen rond gedaan. “We schatten op basis van onze simulaties dat een autobatterij die optimaal gebruikt wordt met vehicle to grid wel vijf keer zoveel impact heeft als een autobatterij die optimaal gebruik maakt van slim laden. Vehicle to grid is echt slim laden on steroids!”